De pandemie van het coronavirus wordt met man en macht bestreden en de fractie van D66 steunt dan ook alle genomen maatregelen. De fractie  spreekt daarnaast haar waardering en lof uit richting de zorgmedewerkers die op dit moment, afgelopen nacht en de komende dagen zich inzetten voor onze gezondheid en die van onze naasten. Tegelijkertijd zitten veel ondernemers in onzekerheid en fractievoorzitter Reinier van Dantzig vraagt daarom om meer informatie voor kleine ondernemers en zzp’ers in Amsterdam.

Gevolgen coronavirus samenleving

In de recente geschiedenis is het nog nooit voorgekomen: een virus met zeer verstrekkende gevolgen voor de stad. Er worden dan ook ingrijpende maatregelen genomen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Terwijl het gros van werkend Amsterdam thuisblijft of zelfs haar restaurant of café heeft gesloten, maakt de gezondheidszorg overuren. Het virus raakt ons allemaal en de helden in Amsterdamse ziekenhuizen werken dag en nacht om erger te voorkomen. Veel dank gaat ook uit naar de hulpdiensten en mensen die de supermarkten openhouden en blijven bevoorraadden. Ook de fractie van D66 volgt de adviezen van de experts van het RIVM en de overheid op om bijvoorbeeld binnen te blijven en zoveel mogelijk thuis te werken. Het zijn heftige besluiten om culturele instellingen, horeca en scholen dicht te doen, maar we zijn gebaat bij heldere keuzes.

Economie

Het is onvermijdelijk dat de uitbraak van het coronavirus negatieve gevolgen zal hebben voor de Amsterdamse economie. Voor ondernemers, die als gevolg van de noodzakelijke maatregelen hun onderneming moeten stilleggen zijn de consequenties direct en hevig. In het bijzonder het midden- en kleinbedrijf, zzp’ers en de cultuursector kunnen in geldproblemen komen. De fractie van D66 wil daarom weten wat er vanuit de gemeente mogelijk is om hen te ondersteunen. Bijvoorbeeld door het opschorten van de gemeentelijke belastingen, het uitstellen van huur in gemeentelijke panden.

Scenario’s

De gemeenteraadsfractie van D66 wil dat alle scenario’s worden klaargezet om Amsterdamse werknemers, het bedrijfsleven, de zzp’er, de mkb’er, maar ook de grote werkgevers te helpen om deze acute crisis door te komen. Hulp van de overheid is geen luxe. Het kan de komende dagen en weken pure noodzaak zijn.

Onderstaande bijdrage las Yassmine el Ksaihi voor tijdens de commissievergadering Algemene Zaken van donderdag 19 maart:

Voorzitter, ik geef u vandaag de inbreng van D66 omdat onze fractievoorzitter sinds gisteren aan het hoesten is. Dat is de tijd waarin we leven.

We leven op dit moment in onzekere tijden. Allereerst natuurlijk voor ouderen en kwetsbaren in onze familie- en vriendenkring en daarbuiten, maar ook voor onze hulpverleners die met man en macht werken om de gevaren van de corona-crisis het hoofd te bieden. De leerkrachten die onze kinderen opvangen en de mensen die zorgen dat er eten in de schappen ligt. De crisis moet bezworen worden en daarbij moet het advies van de experts leidend zijn. De volksgezondheid staat voorop.

Voorzitter, bij steeds meer mensen, ook Amsterdammers, verstoort niet langer alleen het pakket aan maatregelen maar echt het virus zelf het leven. Voor hen is de onzekerheid en pijn het grootst. Ik wens vanaf deze plek alle mensen die ziek zijn en alle nabestaanden van overledenen alle sterkte toe.

Voorzitter, willen we hier ons als stad doorheen slaan, dan zullen we het samen moeten doen. En dat kunnen we. Op dag 1 regende het al berichten van mensen die hulp aan boden. “Vuilnis wegbrengen? Zet het maar voor je deur! Doe er meteen een boodschappenlijstje bij!” Een keer met je ogen knipperen en voorelkaarinamsterdam.nl was in het leven geroepen. Dat is Amsterdam: mensen die het aankunnen zijn barmhartig en heldhaftig genoeg om anderen te helpen, en samen zijn we vastberaden alles te doen wat nodig is om deze crisis het hoofd te bieden.

Voorzitter, voordat ik aan mijn vragen kom wil ik nog 1 punt onderstrepen dat reeds door velen is gemaakt. De loftuitingen waarmee zorg- en onderwijspersoneel in deze weken dagelijks naar hun werk begeleid worden is terecht overweldigend. Je hoeft geen peiling te houden om te weten hoe dankbaar dit land is voor het werk dat zij leveren. Onze dank is enorm groot, van links tot rechts, van progressief tot conservatief. Het is onze wens dat die dankbaarheid en waardering niet komt en gaat met het virus. Laten we hen koesteren.

Dan voorzitter, een aantal vragen waarvan ik er, vooral als het gaat over de economische gevolgen, ook al een aantal schriftelijk heb gesteld. Omdat ik begrijp dat we niet nu al alle antwoorden hebben, heb ik er vrede mee dat sommige antwoorden op een later moment schriftelijk worden gegeven.

Voorzitter, de economische gevolgen zullen groot zijn. Voor ondernemers, zzp’ers, mensen met een nulurencontract en mensen in de culturele sector zijn de klappen niet te overzien. Zij zijn het die het afgelopen decennium dit land uit de crisis trokken. Door de gemeentekas met miljoenen te spekken en de staatskas met miljarden. Door mensen aan het werk te krijgen in tijden dat het niet vanzelfsprekend was een baan te kunnen krijgen. Door keihard te werken iedere dag. Door risico’s te nemen.

Dat hadden we als overheid nooit alleen gekund. Wij hadden ze nodig, en nu hebben ze ons nodig. Noem het “schatplichtig” of noem het “solidariteit”: we móeten dit samen doen.

Op korte termijn lijken voor ondernemers liquiditeitsproblemen het meest acuut. En voorzitter,

Kunnen wij ondernemers ontzien als het gaat om gemeentelijke lasten? Of het nu toeristenbelasting is of leges: wat kunnen we opschorten? En leges voor evenementen die nooit kunnen plaatsvinden: moeten we die echt opeisen?

En verkent de gemeente of huurders van gemeentelijke panden als gevolg van de coronacrisis en de genomen overheidsmaatregelen in de problemen komen? Welke mogelijkheden zijn er om als gemeentelijke verhuurder coulance te betrachten? En nu hebben de meeste mensen iemand anders dan de gemeente als huurbaas. Wil het college een oproep doen aan Amsterdamse huizenbezitters om zoveel mogelijk coulance te betrachten waar nodig?

En dan voorzitter, werd eergisteren bekend dat het Rijk een serieus pakket aan steunmaatregelen aanbiedt.

Helpen wij ondernemers, maar ook zzp’ers en Amsterdammers met een nulurencontract om de juiste financieringsfaciliteiten en -regelingen van het Rijk tijdig te vinden om te kunnen blijven voortbestaan, mochten ze in de problemen komen?

Voorzitter, daarmee ben ik gekomen bij zzp’ers en Amsterdammers met een nulurencontract.

Gaan we hen bijstaan door ze te wijzen op hun rechten en op beschikbare regelingen waarmee zij gederfde inkomsten kunnen compenseren of betalingen kunnen uitstellen?
Sommige scholen, zo heb ik begrepen, vangen ook kinderen op van mensen met een nulurencontract of zzp’ers. Is dit verantwoord en zo ja, kunnen we dit voorbeeld dan delen met meerdere scholen?
Voorzitter, de culturele sector, ook voor hen lijkt het volgens mijn fractie goed om een oproep te doen:

Zou het niet goed zijn als de stad Amsterdam vraagt aan Amsterdammers die het kunnen missen om hun kaartje voor een culturele voorstelling niet terug te vragen?
En wat weten we eigenlijk al over de gevolgen van geannuleerde voorstellingen?
Voorzitter, ik heb het al even over de gemeente als verhuurder gehad, maar we verhuren natuurlijk ook aan sportverenigingen.

Kunnen we huren daar waar mogelijk en voor sportverenigingen noodzakelijk ook opschoten?
Voorzitter, dan een vraag over onze vluchtelingen en daklozen

Hoe gaan we met hen om? Ik ga deze vraag maar even heel algemeen stellen: waar wordt van hen verlangd te overnachten en welke rol speelt in die afweging de controle die we over het virus proberen te houden?
Je ziet ook dat veel ondernemers en Amsterdammers willen helpen, maar niet iedereen weet hoe of waar.

Is het mogelijk een loket in te richten om deze mensen van goede wil naar een nuttige plek te begeleiden?
Tot slot voorzitter, enkele dagen geleden, en dat voelt als maanden in deze tijd, zeiden we al tegen elkaar: “Als zo’n crisis uitbreekt ben ik van alle plaatsen op de wereld nog het liefst in Amsterdam.” Dat zeiden we omdat ons vertrouwen in onze zorginstellingen, onze GGD, ons college en onze burgemeester enorm groot is. En dat is het nog steeds. Ook als het crisis is: geef mij maar Amsterdam.