De Top 600 is een beproefd middel voor de aanpak van draaideur­criminelen, maar voor echte criminaliteitspreventie voldoet het niet, betoogt de Amsterdamse fractievoorzitter van D66 Reinier van Dantzig in het Parool.

Misdaad is zo oud als de weg naar Rome, en afrekeningen in het criminele circuit zijn dat ook. Toch konden de ontwikkelingen de laatste tien jaar nauwelijks zorgwekkender zijn.

Onschuldige Amsterdammers werden slachtoffer van criminelen die zich hadden vergist in hun doelwit.

Het was de verwezenlijking van risico dat met beestachtige acties bewust wordt genomen. De moord op het familielid van een kroongetuige was een nieuw dieptepunt.

Het valt op dat de daders van deze misdrijven steeds jonger zijn. De roekeloosheid en het gebrek aan enig besef van verantwoordelijkheid bij de plegers van deze liquidaties, is het gevolg van die jonge leeftijd. We moeten er vroeg bij zijn.

De Top 600-aanpak is een bekend antwoord van deze stad op dit soort criminaliteit. Daders die de afgelopen jaren relatief veel heftige misdaden hebben gepleegd als straatroven, mishandelingen of moorden zijn in die Top 600 opgenomen.

Iedere persoon heeft een regisseur die verschillende instanties goed moet laten samenwerken om hem weer op het juiste pad te krijgen. Voor daders onder de 21 gelden minder strenge criteria, toch loopt de gemiddelde leeftijd van de groep tegen de 30.

Als je met een vuurwapen een avondwinkel berooft of met een Kalasjnikov door de straten gaat, ben je al ver heen. Te ver.

Vroeg ingrijpen

Het is goed dat we niemand opgeven, maar bij wie zulke gruwelijk misdrijven pleegt moeten we er rekening mee houden dat dat figuur zijn leven vooral in de criminaliteit en achter tralies zal doorbrengen. Maar zelfs als je erin slaagt deze personen uit de misdaad te trekken, blijft staan dat ze inmiddels slachtoffers hebben gemaakt.

Veel interessanter is daarom wat we kunnen doen voor de allerjongste Amsterdammers die dreigen het verkeerde pad op te gaan. Kinderen die met een achterstand aan het leven beginnen of tijdens hun leven een eigen doelpunt maken, moeten zo jong mogelijk aan de hand worden genomen. Er is misschien iets misgegaan in hun leven, maar de verkeerde afslag is nog niet definitief genomen.

De Top 600 is een mooi instrument tegen draaideurcriminelen, maar echte preventie ­begint na het eerste kleine vergrijp en zo jong mogelijk. Niet een top-zoveel, maar alle aandacht voor de allerjongsten zal de meeste nare misdaad voorkomen.

Richt je op groep 8-kinderen, op brugklassers. Richt je op de pubers, zorg dat ze naar school gaan. Zorg dat ze worden uitgedaagd op school en niet door foute prikkels op straat.

Concreet uitzicht

Maak de drempel om toch vooral naar school te gaan zo laag mogelijk. Hou rekening met de capaciteit van een kind en kijk naar wat hij of zij al heeft bereikt. Juist voor deze groep is het van belang dat het op school niet te snel gaat waardoor ze afhaken, of te langzaam waardoor ze zich gaan vervelen.

In beide gevallen loop je dan een risico dat een crimineel toekomstperspectief aantrekkelijker lijkt. Slaag je erin deze jonge Amsterdammers concreet uitzicht te bieden op een mooi diploma waar ze wat mee kunnen en ­willen, dan heb je kans.

Echte preventie begint vroeg, na de eerste misstap. Je moet deze jongens en meisjes op de radar krijgen in groep 8 of als puber, want na een winkeldiefstal zijn ze nog te redden.

Geef deze kinderen na hun eerste misstap een mentor, iemand die ze helpt het levenspad te bewandelen, met ouders te spreken en een school te kiezen. Iemand die ze steunt door dik en dun om ze zo te behoeden voor die akelige val.

Doe het voor hen, en voor ons allemaal. Een roofoverval of moord laat betrokkenen en nabestaanden achter met onomkeerbaar verdriet en pijn. Dat is niet te genezen en daarom moeten we het voorkomen.